Nguyễn Văn Có
Sau 19 lần vượt biên từ năm 1977, năm 1979, ông Nguyễn Văn Có đặt chân đến Mỹ trong chuyến đi bán chính thức. Từ người thợ bình thường làm việc tại nhà máy đóng tàu ở San Diego, ông trở thành quản lý điều hành gần 400 người tại FTI. Với vốn kiến thức từ khi học tại trường Nông Lâm Súc Bình Dương trước năm 1975, cùng với niềm đam mê, cần cù, ham học hỏi, bản tính trung thực, minh bạch, ông luôn được mọi người tin tưởng, yêu mến. Ông làm việc không ngừng nghỉ suốt 25 năm “làm công,” và thêm 20 năm “làm chủ” từ khi thành lập CNT Metal Solution vào năm 2005 cho đến nay.
After 19 attempts to flee Vietnam starting in 1977, Nguyễn Văn Có finally reached the U.S. in 1979. From a factory worker at a San Diego shipyard, he rose to manage nearly 400 employees at FTI. Drawing on his education at Bình Dương Agricultural School before 1975, and driven by passion, integrity, and a tireless work ethic, he earned deep respect from his peers. For 25 years he worked diligently as an employee, then spent the next two decades as a business owner, founding CNT Metal Solution in 2005. He is seen as a role model and a pillar of the Vietnamese-American community.
Ông Nguyễn Văn Có – Gần nửa thế kỷ kiên trì làm việc, trả ơn đất nước Hoa Kỳ
By TRANG NGUYÊN
45 năm trước, ông Nguyễn Văn Có là một trong số những thuyền nhân vượt biển thành công được đặt chân đến nước Mỹ. Ông hiện là chủ cơ sở CNT Metal Solution ở San Diego.
Trước khi xảy ra biến cố 1975, gia đình ông Có Nguyễn, sinh sống tại vùng Đức Hòa, Long An. Chuyến vượt biên giới đầu tiên của ông là bằng đường bộ, qua ngả Campuchia, nhưng bất thành.
Đó là vào năm 1977. Không hề lo sợ và nản chí, trong suốt năm ấy, ông đi thêm bốn lần nữa, cũng bằng đường bộ, nhưng đều không thành công, vì lúc đó xảy ra chiến sự giữa Việt Nam-Campuchia. Cũng trong giai đoạn này, nhà cầm nguyền mới có phong trào đưa người dân đi làm thủy lợi, và chính vì thế, ông có cơ hội để thực hiện ý định của mình, nhưng chặng đường hết sức gian nan.
Trong hai năm 1977-1979, ông làm nhiều chuyến vượt biên, qua đường bộ và cả đường biển. Lúc ở Sài Gòn ông đi ra hướng Nhà Bè. Không xong, ông ra Vũng Tàu, Phan Thiết, Phan Rí, rồi Rạch Giá, Long Xuyên. Những chuyến vượt biên của ông rất nguy hiểm, đường bộ thì sợ Khơ-me Đỏ gặp là bắn, chứ không bắt; đường biển thì… chưa ra tới biển đã bị bắt. Mà nào đi ông cũng đều phải chung vàng cho người tổ chức, dù không lọt.
Gia đình ông đã mất rất nhiều tiền cho những chuyến vượt biên... bất thành của ông, vì thường gặp người “đem con bỏ chợ,” “sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi.” Biết rõ tình trạng nguy hiểm như thế nào, nên dù đã có gia đình, ông chỉ đi một mình. Trong đó, chuyến vượt biên ông nhớ rõ, nhớ mãi, là 34 ngày trong rừng thiêng nước độc ở Phan Rí.
“Không thức ăn, nước uống, chúng tôi chỉ biết dò dẫm nơi nào có tiếng ếch kêu, thì biết nơi đó có nước mà tìm đến, vì có nước là có cỏ,” ông hồi tưởng. “Nhưng chúng tôi chỉ có thể đi trong đêm. Đêm nào có mưa thì đỡ, chứ trời không mưa, sáng sớm hôm sau, chúng tôi chỉ có cách duy nhất là liếm những giọt sương còn đọng lại trên lá, cho đỡ khát.”
Sau nhiều lần vượt biên không thành công, ông Có quyết định thay tên đổi họ của mình thành người Hoa để đi bán chính thức từ Cà Mau, vào năm 1979. Con tàu chở khoảng 270 người trong đó có ông Có đi được tám ngày thì vào hải phận Nam Dương quần đảo, thuộc Indonesia. Hàng trăm con người ở trên một một đảo hoang được hơn nửa năm, thì được Hải Quân Indonesia phát hiện, đưa lên một chiếc tàu chở tới đảo GaLang, địa điểm chính thức mà Liên Hiệp Quốc nhận người tị nạn.
“Chúng tôi là những người đầu tiên đặt chân vào trại tị nạn ở Indonesia,” ông Có kể tiếp. “Tàu muốn đi vào trại cũng tốn khoảng 45 phút đi đường bộ sình lầy. Gọi là ‘trại’ chứ khi đó rất thô sơ, người ta cắt những tấm barrack ra cho chúng tôi ở.”
Người tị nạn vào trại ngày càng đông, chỉ trong vòng ba tháng, con số lên đến 80,000 người. Bảy tháng sau, qua quá trình “thanh lọc” rất kỹ, ông Có và nhiều người khác được đưa tới nước thứ ba. Đối với phái đoàn Hoa Kỳ, những người đi một mình mà học chưa tới lớp 12, rất khó được nhận. Còn ông, do đã học xong ở trường là Nông Lâm Súc Bình Dương trước 1975, chuyên về kỹ thuật, nên dễ dàng hơn.
Tháng Tư, 1979, ông Có đặt chân đến Hoa Kỳ. Ông kể, lúc phi cơ đáp xuống phi trường ở New York, nhìn thấy tuyết trắng xóa, tuyệt đẹp, cảm xúc của ông khi đó rất khó tả, như một giấc mơ. Nhưng tới ngày thứ ba là ông đã đi làm, chứ không chịu ngồi chơi.
Từ lúc đến trại tị nạn, ông suy nghĩ rất nhiều về tương lai, mong muốn làm nhiều thứ, nhưng khi gặp người thân ở Mỹ, ông lại nhận được lời khuyên là nên đi học lại. Với ông, chuyện học chẳng có gì là khó khăn, nhưng ông muốn kiếm tiền trước. Thế là, ban ngày, ông thức dậy sớm đi làm ở trang trại, buổi chiều, ông đạp xe 10 đặm đến nhà hàng để làm thêm.
Ở nhà hàng, ngày đầu ông nhận việc rửa chén, nhưng hôm sau được chuyển vô làm trong kho. Mà làm ở kho thì có khi tới 3-4 giờ sáng mới được về, đạp xe dưới tuyết, tới nhà ông chỉ biết lăn ra ngủ vì quá mệt. Chịu đựng như vậy được hơn ba tháng, một người bạn quen trong trại có nhà ở San Diego rủ ông qua California. Ông quyết định mua vé xe GreyHouse, làm chuyến “Tây tiến.”
Sau ba ngày, ba đêm trên xe, ông đến San Diego, chỉ nghỉ đúng một ngày để điền và nộp đơn đi làm. Ngay ngày hôm sau ông được gọi vào phỏng vấn và được nhận làm trong một nhà máy đóng tàu. Do sẵn có kiến thức, lại tận tụy, siêng năng, nên ông được thăng cấp rất nhanh. Hơn một năm sau, vì người quản lý chuyển sang hãng mới là Atkinson Marine, nên ông đi theo. Hãng mới quy mô nhỏ hơn, nhưng có nhiều công việc ông rất muốn học hỏi thêm. Có những máy móc ông từng được thực tập ở nhà máy, ngay cả trong Hải Quân Công Xưởng trước năm 1975, nhưng ở Mỹ có loại ông chưa bao giờ đụng tới, hoàn toàn khác.
“Sếp cũ biết khả năng của tôi. Tôi cũng thấy thích làm việc trực tiếp với ông. Sang chỗ mới tôi có điều kiện thăng tiến nhanh hơn, công việc của tôi đều liên quan đến kỹ thuật,” ông Có nói.
Lúc này, ông cảm thấy cần phải trở lại trường. Ông mướn nhà trên đường số 14, cạnh San Diego City College, để sau giờ làm, ăn qua loa thật nhanh là vô lớp. Thời gian này ông rất cực. Nhiều bữa ông phải thức tới 2 giờ sáng để tra từ điển Anh-Việt. 6 giờ lật đật dậy đi làm. Nhưng vì niềm đam mê kỹ thuật, niềm hứng thú trong công việc, khiến ông quên hết mệt mỏi.
Vài năm sau, ông chuyển sang hãng Fabrication Technologies Industries Inc. (FTI), làm nhiệm vụ Operation Manager (quản lý vận hành), điều hành gần 400 người. Công việc bên này còn cực hơn bên Atkinson Marine, nhưng ông cho rằng, cực đến mấy cũng không bằng phải đạp xe trên tuyết khi còn ở New York.
Năm 2005, ông tách ra mở CNT Metal Solution riêng, cho đến nay.
“Đi làm thuê 25 năm, cũng đến lúc mình phải mở shop riêng cho bản thân. Suốt thời gian tôi đặt chân đến Hòa Kỳ, tới Tháng Sáu, 2005 mở CNT Metal Solution cho đến hiện tại, không ngày nào tôi nghỉ ngơi. Người ta bảo tôi giỏi. Không, tôi được như vậy, nhờ có niềm đam mê, siêng năng, cần cù, ham học hỏi,… Tôi chỉ có may mắn là được làm chung với nhiều người giỏi thôi,” Ông Có khiêm tốn nói.
CNT Metal Solution chuyên sản xuất những bộ phận cho máy móc của các nhà máy lớn. Gần 20 năm làm riêng, ông ký được nhiều hợp đồng với Quân Đội Hoa Kỳ. CNT Metal Solution luôn thực hiện theo bản thiết kế chính xác 100%, mọi giấy tờ biên lai đều được ông thực hiện minh bạch, và sản phẩm luôn hoàn thành, giao đúng hạn định.
Gia đình ông Nguyễn Văn Có có tất cả 10 anh chị em. Các chị của ông đi du học rồi ở lại sinh sống tại ở Canada, ông là người thứ tám trong nhà. Với gia đình nhỏ của mình, ông có ba người con, đều trưởng thành và giỏi giang không kém gì cha mình. Người con lớn của ông là kỹ sư, sĩ quan dự bị của Hải Quân Hoa Kỳ; người con thứ hai là chuyên gia phân tích tài chính; và cô con gái út đang làm việc cho SpaceX. Cô rất rành về stock, rất chịu khó và năng nổ.
Ông Có – một người con đất Việt, thuộc tầng lớp trí thức trước năm 1975, và là người sống rất tình cảm. Không dấu được xúc động, ông nghẹn ngào khi nhắc tới “tình người” mà ông cảm nhận được lúc vượt biên bị bắt, khi được chị bán xôi, người bán hàng rong giúp đỡ. Đó là những con người nghèo khổ mà ông từng gặp.
Ông Có tâm sự. “45 sống trên nước Mỹ, thời gian sống trên đất nước này nhiều hơn số tuổi lúc tôi ra đi, nên tôi học hỏi ở đây, tạo sự nghiệp ở đây, thành công được như ngày hôm nay là một diễm phúc. Tôi muốn nói lời cảm ơn đất nước và nhân dân Hoa Kỳ đã cưu mang tôi. Tôi cũng rất thương đất nước Việt, vì đó là nơi tôi được tiếp nhận nhiều kiến thức, nhưng nghiệt ngã thay, tôi lại không được phục vụ cho Tổ Quốc mình. Quãng đời còn lại, tôi chỉ mong trả ơn cho quê hương thứ hai đã đùm bọc tôi tới ngày hôm nay, là đất nước Hoa Kỳ.”
Với thế hệ trẻ người Mỹ gốc Việt, ông nhắn nhủ: “Đừng bao giờ quên Tổ Quốc, cội nguồn, hãy cố gắng học hỏi, vì không ai đánh cắp được kiến thức của mình; có kiến thức mới lo được cho bản thân, gia đình, và đóng góp cho đất nước, dân tộc. Đừng bao giờ khuất phục trước khó khăn, đừng bao giờ trốn chạy với chính bản thân mình. Đường đi tuy rất chông gai, nhưng ngày mai sẽ là một tương lai tươi sáng.”
From Survivor to Servant of Freedom
The Remarkable Journey of Nguyễn Văn Có, Vietnamese Boat Refugee Turned American Business Owner
By Trang Nguyên
Forty-five years ago, Nguyễn Văn Có was one of thousands of Vietnamese boat people who risked everything to escape tyranny and find freedom. Today, he is the founder and owner of CNT Metal Solution, a thriving manufacturing company in San Diego. His life’s journey—from impenetrable jungles and refugee camps to entrepreneurship and service to the U.S. military—is a story of courage, endurance, and unwavering gratitude.
Before 1975, Mr. Có lived with his family in Đức Hòa, Long An. After the fall of Saigon, the new communist regime prompted him to seek an escape. His first attempt in 1977, a perilous overland journey through Cambodia, ended in failure. Undeterred, he made four more attempts that same year. All failed—derailed by increasing conflict with the Khmer Rouge and broken promises from human smugglers.
Over the next two years, he made multiple escape attempts, both over land and by sea, traveling through Sài Gòn, Nhà Bè, Vũng Tàu, Phan Thiết, Phan Rí, Rạch Giá, and Long Xuyên. Every attempt cost gold. Every time, he was betrayed. But every failure only fueled his resolve.
One of his most haunting memories was spending 34 days in the remote jungles of Phan Rí, without food or clean water.
“We followed the sound of frogs to find water,” he remembers. “On nights it rained, we were thankful. When it didn’t, we survived by licking dew off leaves.”
In 1979, on his 19th attempt, Mr. Có posed as a Chinese-Vietnamese to gain legal passage through Cà Mau. Aboard a crowded boat with 270 others, he endured eight days at sea before reaching Indonesian waters. They landed on an uninhabited island, surviving for over six months before being discovered by the Indonesian Navy. Eventually, they were relocated to the Galang refugee camp under the protection of the United Nations.
“We were among the first to arrive at Galang,” he recalls. “At that time, it was nothing but muddy paths and makeshift shelters.”
Within three months, the camp’s population grew to over 80,000. Despite strict U.S. immigration policies that typically excluded single men with limited formal education, Mr. Có was approved for resettlement because of his technical training at the Bình Dương Agricultural and Technical Institute before 1975.
In April 1979, he boarded a plane bound for the United States.
His first destination was New York. “The snow was beautiful—like a dream,” he says. But by his third day, he was already working.
By day, he labored on a farm. By night, he rode a bicycle ten miles to wash dishes at a restaurant—often until 4 a.m.—before returning home through the snow. After three months of grueling labor, a friend from the refugee camp invited him to San Diego.
After three days and nights on a Greyhound bus, he arrived. On day one, he rested. On day two, he applied for jobs. On day three, he was hired by a shipbuilding company.
Thanks to his technical background and tireless work ethic, Mr. Có quickly earned the trust of his supervisors. When one of them transitioned to a smaller firm—Atkinson Marine—Mr. Có followed, eager to learn new technologies he had never seen in Vietnam.
Realizing that language and education were keys to advancement, Mr. Có rented an apartment near San Diego City College. After long workdays, he rushed to class, often staying up until 2 a.m. to study with his English-Vietnamese dictionary—then rising again at 6 a.m. to return to work.
The pace was brutal, but the purpose kept him going. He loved the challenge. He loved learning. And he was building something bigger than himself.
His dedication paid off. He was eventually promoted to Operations Manager at Fabrication Technologies Industries (FTI), where he oversaw nearly 400 employees. “It was demanding,” he says, “but not as hard as riding a bike through the snow in New York.”
In 2005, after 25 years of working for others, Mr. Có launched his own business: CNT Metal Solution.
“People say I’m talented,” he says with characteristic humility. “But really, it’s just hard work, curiosity, and never being afraid to learn.”
Today, CNT Metal Solution is a respected supplier of precision components for major manufacturers and the U.S. military. Known for exacting standards, transparent documentation, and reliable delivery, the company reflects Mr. Có’s personal ethic: integrity, precision, and service.
Mr. Có is one of ten siblings, several of whom settled in Canada. He is the eighth child in the family and the proud father of three accomplished children. His eldest is an engineer and a U.S. Navy Reserve officer. His second son is a financial analyst. His daughter works at SpaceX and is skilled in financial markets and innovation.
Despite his success, Mr. Có has never forgotten his roots—or the acts of kindness that shaped his early journey. “When I was caught trying to escape, a street vendor shared her food with me. I’ll never forget her,” he says, his voice trembling with emotion.
“I’ve now lived in the U.S. longer than I lived in Vietnam. This country gave me freedom, opportunity, and dignity. I built my life here. And I will always be grateful.”
To young Vietnamese Americans, Mr. Có offers this heartfelt advice:
“Never forget your origins. Honor your heritage. Knowledge is your greatest asset—no one can take it from you. Learn, work hard, and don’t be afraid of struggle. The road may be rough, but the future is always full of promise.”
Nearly half a century after fleeing a war-torn homeland, Nguyễn Văn Có stands as a quiet hero—proof that with resilience, gratitude, and courage, a life once defined by loss can become one defined by purpose, achievement, and service.