Nguyễn Thanh Phương
Vượt biển cùng gia đình năm 1987 và định cư tại San Diego từ 1989, cô Thanh Phương là một thuyền nhân tiêu biểu cho nghị lực vươn lên và gìn giữ bản sắc Việt nơi đất khách. Cô từng là đoàn sinh, rồi trở thành huynh trưởng, gắn bó với Gia Đình Phật Tử từ thuở nhỏ, miệt mài truyền dạy tiếng Việt và văn hóa dân tộc cho thế hệ trẻ. Với niềm đam mê nấu ăn, cô thường làm công quả, nấu những món chay cho các chùa. Hiện cô là chủ nhà hàng Minh Ký – nơi lưu giữ hương vị quê hương qua từng món ăn giản dị mà tinh tế.
Ms. Thanh Phương fled Vietnam by boat with her family in 1987 and resettled in San Diego in 1989. A symbol of resilience and cultural pride, she grew up in the Gia Đình Phật Tử youth organization, later becoming a devoted leader teaching Vietnamese language and culture to younger generations. Her passion for cooking shines through years of volunteering at local temples, preparing vegetarian meals for the community. Today, she owns Minh Ký Restaurant, where each dish reflects the elegance of Vietnamese cuisine. Through education, service, and food, she continues to preserve and uplift Vietnamese heritage in the diaspora.
Thanh Phương - chủ nhà hàng Minh Ký và phép màu giữa biển Đông
By TRÀ NHIÊN
Trên đại lộ El Cajon Blvd, con đường sầm uất của Little Saigon, San Diego, có nhà hàng Minh Ký, mà đồng chủ nhân là cô Thanh Phương.
Cô Thanh Phương từng là đoàn sinh, rồi trở thành huynh trưởng, gắn bó với Gia Đình Phật Tử từ thuở nhỏ, miệt mài truyền dạy tiếng Việt và văn hóa dân tộc cho thế hệ trẻ. Với niềm đam mê nấu ăn, cô thường làm công quả, nấu những món chay cho các chùa trong vùng.
Ít ai biết rằng, để thành danh như ngày hôm nay, gia đình cô phải đánh cược mạng sống để vượt biển đến với bến bờ tự do. Câu chuyện của gia đình cô Phương là một trong những biểu tượng về nghị lực vươn lên, và gìn giữ bản sắc Việt nơi xứ người.
Bốn ngày sau biến cố 30 Tháng Tư, 1975, cô Thanh Phương, người con thứ chín trong gia đình, ra đời.
Khoảng năm 1980, cha cô Phương lên kế hoạch cho cả gia đình đi vượt biển. Chuyến đi hôm đó bị công an phát hiện. Không thể đưa tất cả gia đình xuống tàu, ông đành vượt biển trước với một vài người con.
Mẹ cô Phương bị bắt vào tù với tội âm mưu vượt biên. Cô và người em trai út do còn nhỏ nên thoát tội và được đưa về sống với bên nội trong hai năm mẹ cô bị giam cầm.
“Chúng tôi biết không thể sống dưới chế độ này nữa vì gia đình có người đi vượt biên, nên lúc nào cũng bị để ý, bị gây khó dễ,” cô Phương nhớ lại.
Và rồi, một kế hoạch khác hình thành.
Năm 1987, mẹ cô Phương dẫn các con cùng một số người bà con, tổng cộng là 14 người, chạy trốn khỏi Việt Nam trên một con tàu chật hẹp chỉ đủ chỗ để ngồi. Người chị lớn của cô còn kẹt ở lại.
Con tàu quá nhỏ, gặp bão vào đêm đầu tiên ra khơi, nên bị lủng lỗ. Mọi người trên tàu đều nghĩ 99% phải bỏ mạng nơi đại dương.
“Chúng tôi không còn tia hy vọng nào cả, ai cũng cầu nguyện và đọc kinh. Mẹ tôi phải cột chân của tôi và em trai vào phao để phòng khi lật tàu thì mong có người vớt được, ” cô nghẹn ngào nhớ lại.
Rồi một đàn cá xuất hiện, bao quanh lấy con tàu… cứ thế “hộ tống” con tàu lênh đênh giữa đại dương mênh mông.
“Đàn cá giúp con tàu của chúng tôi không bị lật giữa trời mưa gió và sấm sét,” cô kể. “Tàu cứ lênh đênh như thế suốt ba ngày ba đêm thì biển dịu lại. Từ xa một đỉnh núi xuất hiện, và lúc này đàn cá bỗng biến mất. Đó là một phép màu. Tôi tin là như thế!”
Con tàu từ từ cập vào hòn đảo để sửa sang do bị hư hại nhiều do bão. Đó là đảo Hải Nam.
Gia đình cô Phương gặp một ông người Đài Loan, giúp họ liên lạc với người cha và anh ở bên Mỹ. Trại tị nạn Hồng Kông lúc đó không nhận người nữa, nên họ tạm tá túc ở làng chài trên đảo. Sau đó, ông Chen Si Chum, ngư dân trong làng, cho cả gia đình cô Phương ở nhờ trong nhiều tháng, đợi đến khi được gia đình bên Mỹ bảo lãnh.
Tháng Ba, 1989, mẹ con cô Phương tới Mỹ và định cư ở San Diego.
Cô tiếp: “Gia đình tôi rất biết ơn ông ấy. Em trai tôi vừa về thăm lại căn nhà xưa trên đảo và cũng để tạ ơn ân nhân đã cưu mang 14 người tị nạn năm nào. Mỗi năm, chúng tôi cũng gửi chút đỉnh về phụ giúp gia đình ông Chen.”
Cô Phương kể lúc mới qua Mỹ, cô chỉ mới 14 tuổi, gặp nhiều khó khăn trong việc hòa nhập vào cuộc sống nơi xứ người, do rào cản ngôn ngữ, và bị bắt nạt nơi học đường.
Bị khủng hoảng tinh thần, cô đòi nghỉ học, nhưng cha cô khuyến khích cô ghi danh sinh hoạt trong Gia Đình Phật Tử. Từ đó cuộc sống cô bước sang trang mới.
Từ một đoàn sinh năng nổ, cô dần trở thành huynh trưởng, dạy lại tiếng Việt và văn hóa Việt Nam cho thế hệ trẻ trong cộng đồng.
Vì đợt vượt biển của cha cô và của cô đều gặp bão, cô và người em trai luôn cảm thấy mang món nợ ân tình với cuộc đời. Mỗi năm, họ tổ chức gây quỹ giúp đồng bào lũ lụt ở miền Trung, Việt Nam, như một cách trả ơn đời vì gia đình may mắn đoàn tụ sau chuyến vượt biển “thập tử nhất sinh.”
Niềm đam mê nấu ăn cũng trở thành phương tiện để cô lan tỏa tình yêu thương và tinh thần công quả. Ngoài việc nấu ăn từ thiện, cô cùng em trai sang lại nhà hàng Minh Ký vào Tháng Chín, 2023, giữ nguyên tên cũ và đội ngũ nhân viên như một cách tiếp nối truyền thống ẩm thực Việt.
Từ một bé gái suýt mất mạng giữa đại dương, đến người huynh trưởng tận tụy và chủ tiệm ăn Việt giữa lòng Little Saigon, cô Thanh Phương là hiện thân của một thế hệ vượt lên nghịch cảnh để “cho đời chút ơn.”
Thanh Phuong – Co-Owner of Minh Ky Restaurant and the Miracle at Sea
An Bình
On El Cajon Boulevard, the vibrant heart of San Diego’s Little Saigon, stands Minh Ky Restaurant—beloved for its comforting dishes and cultural legacy. Behind it is Thanh Phuong, a quiet force in the Vietnamese-American community, whose life story is as stirring as the meals she serves.
A lifelong member and now youth leader in the Vietnamese Buddhist Youth Association (Gia Đình Phật Tử), Phuong has spent decades doing more than just teaching language—she has built bridges across generations. Her story reminds us that while the refugee journey often ends in resettlement, the work of healing and cultural continuity is just beginning.
Thanh Phuong was born in the shadow of war—just four days after the Fall of Saigon in April 1975. She was the ninth child in a family that would soon risk everything for freedom.
In the early 1980s, her father attempted to escape Vietnam with the entire family. When the plan was discovered, he was forced to flee alone with several of the older children. Her mother was arrested and imprisoned for the attempt. Thanh Phuong and her youngest brother, too young to be held accountable, were sent to live with relatives.
“We couldn’t live freely in Vietnam anymore,” she recalls. “Once your family tries to escape, you're marked—under surveillance, harassed, and stripped of opportunity.”
In 1987, her mother led a second escape, this time with 14 people packed into a small boat. Her oldest sister stayed behind. On their first night at sea, a violent storm threatened to end the journey before it began. The boat took on water. In desperation, Phuong’s mother tied her and her younger brother to a buoy—hoping, if the worst happened, that their bodies might be found.
And then, a miracle: a school of fish appeared, surrounding the boat as it drifted helplessly on the open sea. “They moved with us, shielding the boat from capsizing in the storm,” Phuong recalls. “After three days and nights, the sea calmed, we saw land, and the fish disappeared.”
They had arrived at Hainan Island, battered and shaken, but alive. A kind Taiwanese man helped them make contact with Phuong’s father and brothers in the U.S. As refugee camps in Hong Kong were full, the family took refuge in a local fishing village. There, a kind fisherman, Mr. Chen Si Chum, gave them shelter for several months—fourteen strangers under his roof—until their paperwork came through.
In March 1989, Thanh Phuong and her family finally arrived in the United States and settled in San Diego.
“We owe him so much,” Phuong said. “My brother recently returned to Hainan to visit that old house and personally thank Mr. Chen’s family. Every year, we send support to express our gratitude.”
Arriving in the U.S. at age 14, Phuong faced the familiar challenges of many refugee teens—isolation, struggling to learn English, being bullied at school, and deep culture shock. "I wanted to quit school,” she admits. “I felt like I didn’t belong anywhere.” She was overwhelmed and discouraged—until her father urged her to join the local Vietnamese Buddhist Youth Association.
That decision changed everything.
Through the group, she found not only community and cultural connection but purpose. She became a huynh trưởng—a youth mentor—and began teaching Vietnamese language and culture to younger generations. But more importantly, she helped create a safe and non-judgmental space where Vietnamese-American youth could ask questions, explore identity, and feel seen.
Her story becomes not only about surviving the sea—but about helping others navigate the currents of cultural disconnection.
Moved by gratitude for their survival, Phuong and her brother organize yearly fundraisers for flood victims in Central Vietnam. Their restaurant, Minh Ky—taken over in 2023—is more than a business. It's a cultural space, a continuation of a culinary legacy, and a place where community gathers.
She kept the restaurant's original name and staff as a nod to tradition. But in her hands, Minh Ky is also a living tribute to everything her family endured—and everything they still hope to preserve.
Thanh Phuong may not seek the spotlight, but her impact is deeply felt. From a near-death voyage to a life of service, she has helped countless others find their way home—spiritually, linguistically, and culturally.
“We owe a debt to life,” she says. “And the only way to repay it is by giving back.”
In every bowl of soup served, in every lesson taught, in every young life mentored, Thanh Phuong is doing just that—giving back, and ensuring that the Vietnamese story in America continues to be written with pride, dignity, and heart.